5.Sınıf 4.Ünite Maddenin Hal Değişimi Konu Özeti
MADDENİN HAL DEĞİŞİMİ
MADDENİN HAL DEĞİŞİMİ
Maddenin ısı alarak veya ısı vererek bir halden diğer hale geçmesine HAL DEĞİŞİMİ denir.
ERİME
- Maddenin ısı alarak katı halden sıvı hale geçmesidir.
- Erime sırasında madde dışarıdan ısı alır.
- Saf maddeler erime esnasında ısı aldıkları halde sıcaklıkları, erime bitene kadar sabit kalır.
ÖRNEKLER
- Dondurmanın sıcak havada erimesi
- Çikolatanın erimesi
- Tereyağın ısıtıldığında erimesi
ÖRNEKLER
- Kar oluşumu
- Suyun buz haline gelmesi
- Sıvı demirin şekil verildikten sonra donması
DONMA
- Maddenin ısı vererek sıvı halden katı hale geçmesidir.
- Donma sırasında madde ortama ısı verir.
- Donma sırasında saf maddelerin sıcaklığı sabit kalır.
BUHARLAŞMA
- Maddenin ısı alarak sıvı halden gaz hale geçmesidir.
- Buharlaşma sırasında madde dışarıdan ısı alır.
- Kaynama sırasında saf maddelerin sıcaklığı sabit kalır.
ÖRNEKLER
- Elimize kolonya dökülünce kolonya elimizden ısı alarak buharlaşır ve serinlik hissederiz.
- Açıkta kalan ekmeğin içindeki su buharlaştığı için ekmek kurur.
- Çamaşır serilen odanın diğer odalardan serin olmasının nedeni ıslak çamaşırlarda bulunan suyun ortamdan ısı alarak buharlaşmasıdır. Böylece çamaşırlar kurur.
- Yazın denizden çıkınca üşümemizin nedeni üzerimizdeki suyun buharlaşırken vücudumuzdan ısı almasıdır.
YOĞUŞMA
- Maddenin ısı vererek gaz halden sıvı hale geçmesidir.
- Yoğuşma sırasında madde dışarıya ısı verir.
- Yoğuşma sırasında saf maddelerin sıcaklığı sabit kalır.
ÖRNEKLER
- Buzdolabından çıkan şişelerin dışının buğulanmasının nedeni havadaki su buharının soğuk şişeye temas edince yoğuşmasıdır.
- Kaynamakta olan suyun buharına kapak tutulunca kapakta su damlacıklarının oluşması buharın ısı kaybederek su haline geçmesidir.
- Banyo yaparken cam ve aynaların buğulanma nedeni su buharının soğuk ayna ve cama temas ettiğinde yoğuşmasıdır.
SÜBLİMLEŞME
- Maddenin katı halden sıvı hale geçmeden direk gaz hale geçmesidir.
- Süblimleşme esnasında madde ısı alır.
- Süblimleşme sırasında ortamın sıcaklığı azalır.
ÖRNEKLER
- Naftalinin süblimleşmesi
- Kurubuza sıcak su dökülünce direk gaz hale geçmesi.
KIRAĞILAŞMA
- Maddenin gaz halden sıvı hale geçmeden direk katı hale geçmesidir.
- Kırağılaşma esnasında madde ısı verir.
- Kırağılaşma sırasında ortamın sıcaklığı artar.
ÖRNEKLER
- Bazı sabahlar arabaların veya bitki yapraklarının üzerinde ince bir buz tabakası görürüz. Bunun nedeni havadaki su buharının soğuk yüzeylere temas ettiğinde direk buz haline geçmesi yani kırağılaşmadır.
MADDENİN HAL DEĞİŞİMİ gif – Döndü Topkaya
5.Sınıf 4.Ünite Maddenin Hal Değişimi Konu Özeti
Fenozom’u Takip Edin!
Fenozom’u takip edin!