6.sınıf 2.ünite konu özeti

6.SINIF 2.ÜNİTE BOŞALTIM SİSTEMİ

Döndü Topkaya 2.ÜNİTE, 6.SINIF, KONU ÖZETLERİ , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
6.Sınıf 2.Ünite Boşaltım Sistemi Konu Özeti

BOŞALTIM SİSTEMİ

BOŞALTIM NEDİR?

Vücudumuzda çeşitli faaliyetler sonucu ortaya çıkan atık ve zararlı maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır.

VÜCUTTAKİ ATIK MADDELER NELERDİR?

  • Hücrelerde proteinlerin kullanılması sonucu oluşan amonyak
  • Karbondioksit ve su, mineraller
  • Safra ve sindirim sonucu oluşan atıklar

VÜCUTTAN ATIK MADDELERİ UZAKLAŞTIRAN ORGANLAR

1-BOŞALTIM SİSTEMİ

  • Kanda biriken zararlı atıkların vücut dışına atılmasında görevlidir.

2- DİĞER ORGANLAR

AKCİĞERLER

  • Soluk alıp verme sonucunda Karbondioksit ve fazla suyu dışarı atar.

DERİ

  • Terleme yoluyla fazla su ve mineralleri dışarı atar.

KALIN BAĞIRSAK

  • Sindirim atıkları ve safrayı anüsten dışarı atar.

BOŞALTIM SİSTEMİ YAPI VE ORGANLARI

1- BÖBREK

  • Karın bölgesinin arka tarafında iki adet bulunan organdır.
  • Görevi kanı süzerek atık ve zararlı maddeleri ayırmaktır.
  • Böbreklerde NEFRON adı verilen bölgelerde kan süzülür ve su, üre, fazla tuz kandan ayrılır.
  • Kanı süzme görevi böbreklerimizin görev birimi olan ve her böbrekte milyonlarca sayıda bulunan Nefronlar ile gerçekleştirilir.
NEFRONUN YAPISI

2-ÜRETER

  • Böbreklerde kanın süzülmesi ile oluşan idrarın böbrekten idrar kesesine taşınmasını sağlayan borulardır.
  • Her böbreğe bağlı bir tane olmak üzere toplam iki adet üreter vardır.

3-İDRAR KESESİ(MESANE)

  • İdrarın geçici süreliğine bekletilip depo edildiği bölümdür.
  • Düz kaslardan oluşmuştur
  • Yetişkin bir insanda ortalama 500-700 mL idrar depo edebilir.

4-ÜRETRA

  • İdrarın vücut dışına atıldığı bölümdür.

BOŞALTIM SİSTEMİNDE GERÇEKLEŞEN OLAYLAR

  • Böbrek atardamarı ile böbreğe gelen kan nefronlarda süzülür.
  • Süzülüp temizlenen kan böbrek toplardamarı ile böbrekten ayrılır ve vücuttaki yolculuğuna devam eder.
  • Süzülme sonucunda toplanan su,tuz ve üre idrarı oluşturur ve böbreğin orta kısmında toplanarak üretere geçer.
  • Üreterler yardımıyla idrar böbrekten çıkarak idrar kesesine taşınır.
  • İdrar kesesinde bir süre idrar depolanır ve bekletilir.
  • İdrar kesesinde biriken idrar üretra ile vücut dışına atılır.

NOT: Proteinlerin sindirimi sonucunda hücrede oluşan amonyak zehirli bir bileşiktir. Karaciğer amonyağı daha az zehirli olan üreye çevirir ve kana verir. Böbreklerde üre kandan süzülerek ayrılır.

BOŞALTIM SİSTEMİ YAPI VE ORGANLAR – Döndü Topkaya
NEFRONLARDA KANIN SÜZÜLMESİ – Döndü Topkaya
BÖBREKLER – Döndü Topkaya
İDRAR KESESİ – Döndü Topkaya

6.Sınıf 2.Ünite Boşaltım Sistemi Konu Özeti

Fenozom’u Takip Edin!

---<span class="has-inline-color has-white-color">Döndü TOPKAYA</span>
—Döndü TOPKAYA                                                                                                                                      Fen Bilimleri Öğretmeni

6.SINIF 2.ÜNİTE SOLUNUM SİSTEMİ

Döndü Topkaya 2.ÜNİTE, 6.SINIF, KONU ÖZETLERİ , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
6.Sınıf 2.Ünite Solunum Sistemi Konu Özeti

SOLUNUM SİSTEMİ

SOLUNUM NEDİR?

Canlılar günlük aktiviteleri için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bu enerjiyi yediğimiz besinlerden sağlarız. Sindirilen besinler ile oksijen hücrelere kan yoluyla taşınır. Besin ve oksijenin hücrelerde kullanılması sonucu enerji ve atık madde oluşur, bu olaya solunum denir. Oksijenin havadan alınarak kan yoluyla hücrelere ulaştırılması ve hücrelerde biriken karbondioksitin vücut dışına atılmasını sağlayan yapı ve organlara SOLUNUM SİSTEMİ denir.

SOLUNUM SİSTEMİ ORGANLARI

BURUN

  • Havanın alınmasını sağlar.
  • Alınan havayı ısıtır ve nemlendirir.
  • Burun kılları ve mukus tabakası sayesinde dışarıdan gelen toz ve mikroplar tutulur.
  • Mukus tabakası havayı nemlendirir.
  • Bol miktarda kılcal damar bulunur ve bunlar sayesinde hava ısıtılır.

YUTAK

  • Burundan alınan havayı soluk borusuna iletir.
  • Ayrıca yutulan besinleri yemek borusuna geçmesini sağlar.
  • Ağız ve burun boşluğunun birleştiği kısımdır.

GIRTLAK

  • Kıkırdak ve kaslardan oluşur.
  • Ses telleri burada bulunur.
  • Havayı soluk borusuna iletir.
  • Soluk borusuna hava giriş çıkışını kontrol eder.

SOLUK BORUSU

  • Kıkırdak halkalardan oluşur.
  • İç yüzeyi mukus salgılayan bir zar ile örtülüdür.
  • Mukus sayesinde toz ve mikroplar tutulur ve hava nemlendirilir.
  • Havayı bronşlara ve akciğerlere iletir.

AKCİĞERLER

  • Sağ ve sol akciğer olmak üzere iki tane akciğer bulunur.
  • Göğüs kafesinin altında bulunur.
  • Sağ akciğer üç bölmeden sol akciğer ise iki bölmeden oluşur. Bunun nedeni sol akciğerin altında kalbin yer kaplamasıdır.
  • Oksijen ile Karbondioksit akciğerlerde yer değiştirir.
  • Bronş, bronşçuk ve alveollerden oluşur.
BRONŞLAR
BRONŞÇUKLAR
ALVEOL

BRONŞLAR

  • Soluk borusu akciğerlere bağlantı noktasında ikiye ayrılır. Bu bölüme bronş denir.

BRONŞÇUKLAR

  • Bronşlar akciğerin içinde dallanarak bronşçukları oluşturur.

ALVEOLLER

  • Bronşçukların uç kısmında bulunan ve üzüm salkımlarına benzeyen hava keseleridir.
  • Oksijen ve Karbondioksit değişimi burada olur.
  • Kılcal kan damarları ile çevrilidir.
  • Bir akciğerin yapısında yaklaşık 300 milyon kadar alveol vardır.
  • Alveoldeki oksijen kan damarına geçerken , kan damarındaki karbondioksit alveole geçer.

DİYAFRAM

  • Göğüs ve karın boşluğunu birbirinden ayıran güçlü bir kastır.
  • Kasıldığı zaman göğüs kafesi genişler ve akciğerlere hava dolar.
  • Gevşediği zaman göğüs kafesi daralır ve hava dışarı çıkar.

SOLUK ALIP VERME OLAYI

SOLUK ALMA

  • Diyafram ve kaburgalar arası kaslar kasılır.
  • Göğüs kafesi genişler.
  • Akciğerlere hava dolar.
BURUN>YUTAK>GIRTLAK>SOLUK BORUSU>BRONŞLAR>AKCİĞERLER>BRONŞÇUKLAR> ALVEOLLER

SOLUK VERME

  • Diyafram ve kaburgalar arası kaslar gevşer.
  • Göğüs kafesi daralır.
  • Akciğerlerin içindeki hava boşalır.
ALVEOLLER>BRONŞÇUKLAR>AKCİĞERLER> BRONŞLAR>SOLUK BORUSU>GIRTLAK>YUTAK>BURUN
SOLUK ALIP VERME OLAYI – Döndü Topkaya

NOT:

Kireç suyuna Karbondioksit temas ederse bulanır. Metilen mavisi Karbondioksit varlığında sarı renk alır. Bir ortamda solunum olup olmadığını bunlar ile anlayabiliriz.

6.Sınıf 2.Ünite Solunum Sistemi Konu Özeti

Fenozom’u Takip Edin!

---<span class="has-inline-color has-white-color">Döndü TOPKAYA</span>
—Döndü TOPKAYA                                                                                                                                      Fen Bilimleri Öğretmeni

6.SINIF 2.ÜNİTE DOLAŞIM SİSTEMİ

Döndü Topkaya 2.ÜNİTE, 6.SINIF, KONU ÖZETLERİ , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
6.Sınıf 2.Ünite Dolaşım Sistemi Konu Özeti

6.Sınıf 2.Ünite Dolaşım Sistemi Konu Özeti

DOLAŞIM SİSTEMİ

DOLAŞIM NEDİR?

Besin , oksijen, su ve hormonların hücrelere ulaştırılmasına ve hücrelerden atık maddelerin toplanmasına DOLAŞIM denir. Dolaşım sistemi sayesinde hücrelere ihtiyaç duyduğu maddeler ulaştırılırken, hücrelerde oluşan atık maddeler toplanarak uzaklaştırılması sağlanmış olur. Dolaşım sistemi kalp, damarlar ve kan gibi yapı ve organlardan oluşur.

damarlar gif – Döndü Topkaya

DOLAŞIM SİSTEMİ YAPI VE ORGANLARI

1-KALP

  • Göğüs kafesinin sol tarafında bulunur.
  • Kanı vücuda pompalar.
  • Dört odacıklı yapısı vardır.
  • Üst kısımdaki odacıklar küçük, alt kısımdaki odacıklar büyüktür.
  • Üst odacıklarda kanı kalbe getiren damarlar, alt odacıklarda ise kanı kalpten vücuda dağıtan damarlar bulunur.
  • Üst ve alt odacıklar arasında tek yöne açılan kapakçıklar bulunur.
  • Kalbin sol bölümü ve sağ bölümü arasında bulunan perde sayesinde kirli kan ile temiz kan birbirine karışmaz.
  • Üst odacıklardaki kaslar ile alt odacıklardaki kasların çalışması birbirine zıttır. Üst odacıklar kasılırken alt odacıklar gevşer ve alt odacıklar kasılırken üst odacıklar gevşer. Böylece kanın geçişi sağlanır.
  • Kalbin sağ tarafında kirli, sol tarafında temiz kan bulunur.

Yetişkin bir insanın kalbi 200-300 g civarındadır.

DAMARLAR

Kanın içerisinde dolaştığı ince kanallara DAMAR denir.

ATARDAMAR

  • Kanı kalpten uzaklaştıran damarlardır.
  • Akciğer atardamarı hariç temiz kan taşırlar.

TOPLARDAMAR

  • Vücuttan kanı toplayarak kalbe getiren damarlardır.
  • Akciğer toplardamarı hariç kirli kan taşırlar.

KILCAL DAMAR

  • Atardamar ile toplardamar arasında bulunan ve kanın her yere ulaşması için ince dallara ayrılmış damarlardır.

KAN DOLAŞIMI

BÜYÜK KAN DOLAŞIMI

  • Kanın kalp ile bütün vücut arasındaki dolaşımıdır.
  • Kalpten çıkan temiz kan bütün vücuda dağılır.
  • Dokularda kirlenen kan tekrar kalbe geri döner.

NABIZ

KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI

  • Kanın kalp ve akciğerler arasındaki dolaşımıdır.
  • kalpten çıkan kirli kan akciğerlerde temizlenerek kalbe geri döner

Kalbin kasılması sırasında kanın atardamarlara vurması olayına nabız denir. Sağlıklı ve yetişkin bir insanda nabız dakikada ortalama 75 kadardır. Fiziksel aktivitelere bağlı olarak değişir.

TANSİYON

Kanın damarda akarken atardamara uyguladığı basınca denir. Sağlıklı bir insanda büyük tansiyon 120 mm-Hg ve küçük tansiyon 80 mm-Hg’dır.

KAN

  • Damarlarımızın içinde dolaşan hayati sıvıdır.
  • Hücrelere oksijen taşır.
  • Hücrelerdeki atık maddeleri ve karbondioksiti toplar.
  • Vücut sıcaklığını ayarlar.
  • Hormon taşır.

KAN PLAZMASI

Kandan kan hücreleri çıkarıldığında geriye kalan madden kan plazmasıdır. Kan plazmasının %90’ı sudur. Geriye kalan kısmı yağ, hormon, karbonhidrat, protein ve vitamindir.

KAN HÜCRELERİ

ALYUVAR

  • Kırmızı kan hücreleridir.
  • Oksijen ve Karbondioksit taşımada görevlidir.
  • Olgun alyuvarlar çekirdeksiz hücrelerdir.
  • Kırmızı kemik iliği, karaciğer ve dalakta üretilir.
  • Yetişkin ve sağlıklı bir insanda 1 mm3 kanda 3-5 milyon alyuvar bulunur.
ALYUVAR – Döndü Topkaya

AKYUVAR

  • Vücudu mikroplara karşı korur.
  • Beyaz renkli ve çekirdeklidir.
  • Mikropları yok eden antikor oluşturur.
  • Hastalık durumunda sayıları artar.
  • Yetişkin ve sağlıklı bir insanda 1mm3 kanda 5000-7000 akyuvar bulunur.
AKYUVAR – Döndü Topkaya

KAN PULCUKLARI

  • Renksiz ve çok küçük kan hücreleridir.
  • Kanın pıhtılaşmasında görev alır.
  • Yetişkin ve sağlıklı bir insanda 1mm3 kanda 200-300 bin kan pulcuğu bulunur.
KAN PULCUKLARI – Döndü Topkaya

KAN GRUPLARI

Alyuvarların taşıdığı protein farklılığına göre farklı kan grupları vardır. A, B ,0 ve AB olmak üzere 4 çeşit kan grubu vardır. Ayrıca Rh faktörü taşıyanlarda Rh+ , taşımayanlarda Rh- kan grupları oluşur.

Rh faktörüABAB0
+A Rh+B Rh+AB Rh+0+
–A Rh-B Rh-AB Rh-0-

KAN NAKLİ

Kişiler arasında gerçekleşen kan alış verişine KAN NAKLİ denir. Kan nakli yapılacak kişilerin kan grupları aynı olmalıdır.

KAN BAĞIŞI

Sağlıklı kişilerin ihtiyacı olan kişilere kan vermesidir. Ülkemizde kan bağışı işlemlerini Sağlık Bakanlğına bağlı kuruluşlar yürütür.( TÜRK KIZILAY DERNEĞİ)

Kan bağışı ile kişilerin sağlıklı olması sağlanır.

Toplumsal dayanışma sağlanır.

Ölümlerin azalması sağlanır.

6.Sınıf 2.Ünite Dolaşım Sistemi Konu Özeti

---<span class="has-inline-color has-white-color">Döndü TOPKAYA</span>
—Döndü TOPKAYA                                                                                                                                      Fen Bilimleri Öğretmeni

Fenozom’u Takip Edin!

6.SINIF 2.ÜNİTE DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ

Döndü Topkaya 2.ÜNİTE, 6.SINIF, KONU ÖZETLERİ , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
6.Sınıf 2.Ünite Destek ve Hareket Sistemi Konu Özeti

6.Sınıf 2.Ünite Destek ve Hareket Sistemi Konu Özeti

DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ

DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ

İSKELET SİSTEMİ

KAS SİSTEMİ

İSKELET SİSTEMİ

6.Sınıf 2.Ünite Destek ve Hareket Sistemi Konu Özeti

Yürüme, koşma, oturup kalkma gibi günlük hayattaki aktivitelerimizi gerçekleştirmemizi sağlayan sisteme İSKELET SİSTEMİ denir.

İSKELET SİSTEMİNİN GÖREVLERİ

  • Hareket etme
  • Vücuda şekil verme
  • İç organları koruma
  • Bağlanma yüzeyi oluşturma
  • Kan hücreleri üretme

NOT:Yetişkin bir insanın iskeletinde yaklaşık 206 adet kemik bulunur. Bebeklerde yaklaşık 304 adet kemik bulunur ve büyüdükçe bu kemikler kaynaşır. Kemikler de canlıdır ve kalsiyum , fosfor gibi mineralleri depolar.

İSKELET 3 KISIMDAN OLUŞUR.

  1. BAŞ İSKELETİ: Kafatası ve yüz kemikleri
  2. GÖVDE İSKELETİ: Omurga, göğüs kafesi ve kalça
  3. ÜYELER İSKELETİ: Kol ve bacaklar
6.Sınıf 1.Ünite Destek Ve Hareket Sistemi Konu Özeti
İSKELET dans gif – Döndü Topkaya

KEMİK ÇEŞİTLERİ

UZUN KEMİKLER

  • Boyu eninden fazla olan kemiklerdir.
  • Kol ve bacak kemikleri uzun kemiklerdir.
  • El ve ayak parmak kemikleri içlerinde sarı kemik iliği bulunduğundan ve boyu eninden fazla olduğundan uzun kemiklerdir.

KISA KEMİKLER

  • Enleri boylarına yakın olan kemikleridir.
  • El ve ayak bilek kemikleri ile omur kemikleri kısa kemiklerdir.

YASSI KEMİKLER

  • Eni boyundan fazla olan kemiklerdir.
  • Levha gibi yassı haldedir.
  • Kafatası, göğüs kemiği,kalça ve kürek kemikleri, kaburga kemikleri yassı kemiklerdir.

EKLEMLER

İki veya daha fazla kemiğin birbirine bağlanma noktasına eklem denir.

eklemler gif – Döndü Topkaya

OYNAR EKLEM

  • Hareket yeteneği fazla olan eklemlerdir.
  • Eklem sıvısı kayganlık sağlar.
  • Kol ve bacak eklemleri, diz, dirsek, omuz ve parmak eklemleri

YARI OYNAR EKLEM

  • Hareket yeteneği az olan eklemlerdir.
  • Boyun, bel, sırt ve göğüs eklemleri

OYNAMAZ EKLEM

  • Kemikleri hareket etmeyecek şekilde kaynamış eklemlerdir.
  • Kafatası eklemleri

NOT: Eklem sıvısı tüm oynar eklemlerde yer alır. Bebeklerde kafatası eklemleri tam kaynamış durumda değildir. Büyüdükçe oynamaz eklem haline gelir.

EKLEMLER – Döndü Topkaya

KAS SİSTEMİ

İskeletimiz ile birlikte vücuda şekil ve hareket kazandıran yapıya KAS denir.

ÇİZGİLİ KAS

  • Kemikleri hareket ettiren kaslardır.
  • İstemli çalışırlar.
  • Hızlı kasılıp çabuk yorulurlar.
  • Kol ve bacaklarda bulunur.
  • Hücreleri çok çekirdeklidir.

DÜZ KAS

  • İç organların yapısında bulunan kaslardır.
  • İstemsiz çalışırlar.
  • Yavaş kasılıp yorulmazlar.
  • Hücreleri tek çekirdeklidir.

KALP KASI

  • Kalbin yapısında bulunan kaslardır.
  • İstemsiz çalışır.
  • Hızlı kasılır ama yorulmaz.
  • Mikroskop incelemesinde çizgili yapı gösterir.

KASLAR VE ÇALIŞMA ŞEKLİ

  • Kaslar iskeletimize bağlıdır. Kasların kemiklere bağlantı noktalarına TENDON denir.
  • Kaslarda bulunan lifler kasılıp gevşeyerek kasların hareket etmesini sağlar.
  • Kasılan kas kısalır ve şişkinleşir.
  • Gevşeyen kas incelir ve uzar.
  • Hareketimizi sağlayan kas grupları birbiri ile zıt çalışır. Örneğin kolumuzu yukarı kaldırmak istediğimizde ön taraftaki kas grubu kasılırken arka taraftaki kas grubu gevşer.
  • Kalpte bulunan kaslar devamlı olarak kasılıp gevşer ve kan pompalar.
  • İç organlarımızı oluşturan kaslar sürekli kasılıp gevşeme hareketi yapar.
KASLARIN KASILIP GEVŞEMESİ – Döndü Topkaya

TEBRİKLER KONU ÖZETİNİ TAMAMLADINIZ !

Öğrendiklerinizi pekiştirmek için eğlenceli içeriklerimize göz atmak ister misiniz?

OYUN BULMACA VE MİNİ QUİZLER

6.Sınıf 2.Ünite Destek ve Hareket Sistemi Konu Özeti

---<span class="has-inline-color has-white-color">Döndü TOPKAYA</span>
—Döndü TOPKAYA                                                                                                                                      Fen Bilimleri Öğretmeni

Fenozom’u Takip Edin!

Fenozom’u takip edin!

Top