BOŞALTIM SİSTEMİ
BOŞALTIM NEDİR?
Vücudumuzda çeşitli faaliyetler sonucu ortaya çıkan atık ve zararlı maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır.
VÜCUTTAKİ ATIK MADDELER NELERDİR?
- Hücrelerde proteinlerin kullanılması sonucu oluşan amonyak
- Karbondioksit ve su, mineraller
- Safra ve sindirim sonucu oluşan atıklar
VÜCUTTAN ATIK MADDELERİ UZAKLAŞTIRAN ORGANLAR
1-BOŞALTIM SİSTEMİ
- Kanda biriken zararlı atıkların vücut dışına atılmasında görevlidir.
2- DİĞER ORGANLAR
AKCİĞERLER
- Soluk alıp verme sonucunda Karbondioksit ve fazla suyu dışarı atar.
DERİ
- Terleme yoluyla fazla su ve mineralleri dışarı atar.
KALIN BAĞIRSAK
- Sindirim atıkları ve safrayı anüsten dışarı atar.
BOŞALTIM SİSTEMİ YAPI VE ORGANLARI
1- BÖBREK
- Karın bölgesinin arka tarafında iki adet bulunan organdır.
- Görevi kanı süzerek atık ve zararlı maddeleri ayırmaktır.
- Böbreklerde NEFRON adı verilen bölgelerde kan süzülür ve su, üre, fazla tuz kandan ayrılır.
- Kanı süzme görevi böbreklerimizin görev birimi olan ve her böbrekte milyonlarca sayıda bulunan Nefronlar ile gerçekleştirilir.
2-ÜRETER
- Böbreklerde kanın süzülmesi ile oluşan idrarın böbrekten idrar kesesine taşınmasını sağlayan borulardır.
- Her böbreğe bağlı bir tane olmak üzere toplam iki adet üreter vardır.
3-İDRAR KESESİ(MESANE)
- İdrarın geçici süreliğine bekletilip depo edildiği bölümdür.
- Düz kaslardan oluşmuştur
- Yetişkin bir insanda ortalama 500-700 mL idrar depo edebilir.
4-ÜRETRA
- İdrarın vücut dışına atıldığı bölümdür.
BOŞALTIM SİSTEMİNDE GERÇEKLEŞEN OLAYLAR
- Böbrek atardamarı ile böbreğe gelen kan nefronlarda süzülür.
- Süzülüp temizlenen kan böbrek toplardamarı ile böbrekten ayrılır ve vücuttaki yolculuğuna devam eder.
- Süzülme sonucunda toplanan su,tuz ve üre idrarı oluşturur ve böbreğin orta kısmında toplanarak üretere geçer.
- Üreterler yardımıyla idrar böbrekten çıkarak idrar kesesine taşınır.
- İdrar kesesinde bir süre idrar depolanır ve bekletilir.
- İdrar kesesinde biriken idrar üretra ile vücut dışına atılır.
NOT: Proteinlerin sindirimi sonucunda hücrede oluşan amonyak zehirli bir bileşiktir. Karaciğer amonyağı daha az zehirli olan üreye çevirir ve kana verir. Böbreklerde üre kandan süzülerek ayrılır.
BOŞALTIM SİSTEMİ YAPI VE ORGANLAR – Döndü Topkaya NEFRONLARDA KANIN SÜZÜLMESİ – Döndü Topkaya
BÖBREKLER – Döndü Topkaya İDRAR KESESİ – Döndü Topkaya
6.Sınıf 2.Ünite Boşaltım Sistemi Konu Özeti
Fenozom’u Takip Edin!