7.Sınıf 2.Ünite Mitoz Bölünme Konu Özeti
HÜCRE BÖLÜNMESİ
HÜCRE BÖLÜNMESİ NEDİR?
Bir hücrenin belirli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra bölünerek yeni hücreler oluşturmasına HÜCRE BÖLÜNMESİ denir.
HÜCRE NEDEN BÖLÜNÜR?
- Hücre belirli bir büyüklüğe ulaştığı zaman çekirdek çok fazla büyüyen sitoplazmayı yönetmekte zorlanır ve bölünme emri verir.
- Hücre bölünmesinin amacı yeni hücreler meydana getirmek ve kalıtsal bilgiyi aktarmaktır.
HÜCRE BÖLÜNMESİ
MİTOZ BÖLÜNME
MAYOZ BÖLÜNME
A-MİTOZ BÖLÜNMENİN ÖNEMİ
1.BÜYÜME VE GELİŞME
Çok hücrelilerde büyüme ve gelişmeyi sağlar.
zigotun embriyo fetüs ve bebek haline gelmesi 
bebeklikten yaşlılığa gelişim dönemleri 
çimlenme 
çimlenmiş bitkinin büyümesi 
civcivin tavuk haline gelmesi 
larvanın pupa ve ergin kelebeğe dönüşmesi
2.ONARIM/YENİLENME
Yaraların iyileşmesi ve yenilenmeyi sağlar.
yaraların iyileşmesi 
kertenkelenin kopan kuyruğunun yeniden çıkması 
denizyıldızında kopan parçanın yeniden oluşması 
kırılan kemiklerin zamanla iyileşmesi
3.ÜREME
Tek hücrelilerde çoğalmayı sağlar.
Bakterinin bölünmesi 
Hidranın tomurcuklanması 
çilek bitkisinin kökünden yeni bitki oluşması 
kesilen denizyıldızından iki denizyıldızı oluşması 
üçe bölünen planaryadan üç yeni planarya oluşması 
maya hücrelerinin tomurcuklanması
MİTOZ BÖLÜNMENİN ÖZELLİKLERİ
- Vücut hücrelerinde ve üreme ana hücrelerinin oluşumunda görülür.
- Bir hücreden iki yavru hücre meydana gelir.
- Oluşan yavru hücreler birbiriyle ve ana hücreyle kalıtsal olarak aynıdır.
- Kromozom sayısı değişmez.
- Farklılaşma olmadığı için genetik çeşitliliğe katkısı yoktur.
- Yeni oluşan hücrelerde organel sayısı farklı olabilir fakat organel çeşitliliği aynıdır.
- Mitoz zigotla başlar ve canlının yaşamının sonuna kadar devam eder.
- 2n kromozomlu(diploid) hücreden 2n kromozomlu hücreler oluşur.
MİTOZ BÖLÜNMENİN EVRELERİ
- HAZIRLIK EVRESİ
- ÇEKİRDEK BÖLÜNMESİ
- SİTOPLAZMA BÖLÜNMESİ
- HAZIRLIK EVRESİ
- DNA eşlenir ve sayısını iki katına çıkarır.
- Hücre bölünme için gerekli hazırlıkları tamamlar
- 1.EVRE
- Çekirdek zarı ile çekirdekçik eriyerek kaybolur.
- Kromatin iplik halindeki DNA özel proteinlere sarılarak kısalıp kalınlaşır ve kromozomları oluşturur. Her kromozom iki “kromatid”ten oluşur. Bunlara kardeş kromatid denir.Kardeş kromatidler birbirinin aynısıdır ve sentromer(orta bölüm) kısmından birbirlerine bağlanarak kromozomu oluştururlar.
- Eşlenen sentriyoller iğ ipliklerini oluşturur.
- İğ iplikleri kromozomlara sentromer bölümlerinden bağlanır.
- 2.EVRE
- Kromozomlar hücrenin ekvatoral düzelminde sıralanır.
- Kromozomların en net görüldüğü ve sayılabildiği evre bu evredir.
- 3.EVRE
- İğ iplikleri kısalarak kardeş kromatidleri sentromerlerinden ayırır ve zıt kutuplara doğru çeker.
- Zıt kutuplara hareket eden kardeş kromatidler birbirinden ayrılır.
- 4.EVRE
- Hücrenin zıt kutuplarındaki kromozomların etrafında yeniden çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşur.
- Kromozomlar yeniden kromatin iplik haline dönüşür.
- İğ iplikleri kaybolur ve çekirdek bölünmesi tamamlanmış olur.
- SİTOPLAZMA BÖLÜNMESİ(SİTOKİNEZ)
- Hayvan hücrelerindeki sitoplazma bölünmesi sırasında, hücre düzleminin ortasına yakın kısımlarında derin olmayan bir oluk oluşmaya başlar. Bu olaya boğumlanma denir.
- Bölünme sonucu oluşan hücrelerin her biri kendine ait çekirdek, sitoplazma ve organeller bulundurur.
NOT: Bitkilerde hücre zarının üzerinde hücre çeperi bulunduğu için sitoplazma boğumlanmaz. Ara lamel oluşumu ile sitokinez gerçekleşir.
KANSER NEDİR?
Hücrelerin kontrolsüz ve çok hızlı şekilde art arda mitoz geçirmesi ile kanser oluşur. Kanser hücrelerinin hızlı şekilde çoğlamasıyla oluşan çıkıntılara tümör denir.
7.Sınıf 2.Ünite Mitoz Bölünme Konu Özeti
Fenozom’u takip edin!
Fenozom’u Takip Edin!